Meble rattanowe to klasyk, który wpisał się już na dobre w nasze ogrody, tarasy i balkony. Rattan łączy w sobie naturalną elegancję i uniwersalność z funkcjonalnością i komfortem. Meble rattanowe mogą mieć dowolny kształt i styl, dzięki czemu harmonijnie wkomponowują się w rozmaite aranżacje. Czym dokładnie jest rattan? Jakie cechy, zalety i wady mają meble rattanowe? Kiedy warto zastanowić się nad nowoczesną alternatywą dla rattanu, czyli technorattanem?
Rattan - co to jest?
Rattan, nazywany również rotangiem lub rotanem (z j. malajskiego), to ogólna nazwa wielu gatunków palm pnących z rodziny arekowatych. Równocześnie rattan jest nazwą surowca, który powstaje z pędów palm pnących i jest wykorzystywany przede wszystkim w plecionkarstwie.
Rodzina palm arekowatych
Palmy arekowate są roślinami jednoliściennymi, które występują przede wszystkim w strefie międzyzwrotnikowej (w Europie południowej, również w strefie klimatu umiarkowanego). Liście palm arekowatych najczęściej przybierają charakterystyczną formę pióropusza na szczycie pędu. Do najbardziej znanych roślin z tego gatunku należą te o ogromnym znaczeniu użytkowym dla człowieka. Należy do nich kokos właściwy, daktylowiec właściwy, olejowiec gwinejski czy sagownica sagowa.
Pnące palmy rotangowe
Palmy rotangowe to szczególny rodzaj palm. To rośliny pnące, które pną się wraz z młodymi drzewami w górę. Następnie, po dotarciu do strefy koronowej, po stykających się gałęziach sąsiadujących ze sobą drzew, przenoszą się na kolejne drzewo. Szacuje się, że pnącza rotangów mogą osiągać długość nawet 240 metrów!
Najważniejsze rotany, których pędy wykorzystuje się do produkcji plecionych mebli rattanowych:
- Calamus - palmy pnące, występujące w tropikalnych lasach Azji i Archipelagu Malajskiego, Afryki i Australii oraz na wyspach Pacyfiku;
- Daemonorops - palmy pnące, występujące w Azji Południowo - Wschodniej. Z nasion Daemonorops margaritae wykonuje się tzw. buddyjskie różańce. Z czerwonej żywicy Daemonorops draco, nazywanej smoczą krwią, barwi się m.in. skrzypce i wiolonczele);
- Korthalzja - palmy pnące, występujące w Azji Południowo - Wchodniej. Ich największe zróżnicowanie występuje w Malezji. Pnącza tych palm są bardzo silne i trwałe. Jednak ze względu na konieczność usuwania pochew liści z pędów - rzadziej używane do produkcji plecionki rattanowej na szerszą skalę.
Gospodarcze znaczenie palm rotangowych
Palmy rotangowe, a dokładniej ich pędy, mają ogromne znaczenie dla gospodarki wielu krajów Azji Południowo - Wschodniej. Przede wszystkim: Indonezji, Malezji, Singapuru i Brunei. Pędy i plecionka rattanowa oraz gotowe produkty z rattanu do niedawna stanowiły główny towar eksportowy tych krajów. Od kilku lat wprowadza się jednak kolejne ograniczenia, których celem jest ochrona lasów tropikalnych. Niezrównoważona eksploatacja rotanu doprowadziła bowiem do degradacji ogromnych obszarów, zagrażając równowadze ekosystemów.
Rattan i plecionka rattanowa - zastosowanie
Najbardziej znane zastosowanie rattanu? Większość z nas zetknęła się z nim przy okazji wybierania mebli ogrodowych lub balkonowych. Meble rattanowe to najczęściej solidne i okazałe fotele lub sofy, wyplecione właśnie z rattanu. Współcześnie rattan znajduje swoje miejsce już nie tylko w altanach, na tarasach i balkonach, ale również w przestronnych wnętrzach salonów czy w przytulnych sypialniach. Jako pojedynczy element (np. dekoracyjny fotel, zaskakująca komoda lub stylowy stolik), jak i w zestawach (np. krzesła rattanowe przy stole jadalnianym).
Mniej rozpoznawalna od samego rattanu jest delikatna plecionka rattanowa, z której w połowie XIX wieku powstało charakterystyczne i słynne krzesło nr 14. Firma austriackiego przedsiębiorcy Michaela Thoneta zastosowała wówczas ażurową plecionkę rattanową wyłącznie w siedzisku krzesła bistro. Plecionkę rattanową w oparciach i siedziskach można obecnie podziwiać m.in. w fotelach bujanych, które w ostatnich latach przeżywają swój renesans. Ręczne tworzenie plecionki jest niezwykle czasochłonne, dlatego branża meblarska, z myślą o masowej produkcji mebli, stosuje maszynowo tworzone maty plecionkowe.
Gdzie jeszcze stosuje się rattan? Z rattanowych pędów korzystają również producenci różnego rodzaju dekoracji i elementów wykończeniowych do wnętrz. Z rattanu wyplata się kosze i koszyki, osłonki doniczkowe, a nawet zachwycające oprawy oświetlenia. Abażury powstają zarówno z rattanu, jak i plecionki rattanowej. Grubsze łodygi rotangowe stosowane są do produkcji pałeczek do instrumentów perkusyjnych i kijów do tradycyjnych sztuk walki.
Meble rattanowe - najważniejsze cechy
Meble rattanowe doskonale wkomponowują się w niemal każdą aranżację. Rattan stanowi swoiste przedłużenie ogrodu na tarasie i wprowadza naturę na balkony miejskich apartamentów. Ogromna popularność rattanu wynika przede wszystkim z niemal nieograniczonych możliwości kształtowania rotangowych pędów. Elastyczny i sprężysty rattan pozwala na tworzenie mebli (foteli, krzeseł, narożników i kanap oraz stołów) zarówno o prostych, jak i obłych kształtach. Ponadto rattan może mieć naturalny, jaśniejszy lub ciemniejszy kolor, bądź zostać wybarwiony w dowolny sposób. Może więc być maksymalnie dopasowany do naszych potrzeb i preferencji.
Meble rattanowe - zalety
Meble z rattanu są bardzo eleganckie i pozwalają na tworzenie naprawdę stylowych aranżacji z charakterem. Ich ogromną zaletą jest właśnie uniwersalność. Zarówno pojedyncze meble, jak i całe komplety z łatwością wpisują się w projekty utrzymane w różnych stylach i kolorach. Naturalny rattan cechuje się elastycznością i sprężystością. Z jednej strony umożliwia tworzenie mebli w różnych kształtach i wielkościach, z a drugiej - gwarantują maksymalny komfort korzystania z wygodnych siedzisk. Ponadto rattan charakteryzuj się również dość wysoką trwałością i wytrzymałością. Odpowiednio zabezpieczony rotang i właściwe zimowanie mebli, zapewni nam możliwość ich satysfakcjonującego użytkowania przez długie lata.
Wady mebli rattanowych
Meble rattanowe, wystawione na bezpośrednie działanie zmiennych warunków atmosferycznych, mogą dość szybko stracić swoje walory estetyczne i użytkowe. Pod wpływem promieniowania UV i opadów atmosferycznych, źle zabezpieczony i nieokryty rotang będzie się odbarwiał, wysychał i w efekcie łuszczył i kruszył. Meble rattanowe powinny więc być zabezpieczane poza sezonem. Może to być sporym wyzwaniem lub niedogodnością, zwłaszcza dla mieszkańców bloków, którzy nie dysponują wystarczającą ilością miejsca w tzw. komórkach lokatorskich. Zresztą duży komplet rattanowych mebli będzie również kłopotliwy dla właścicieli domów, w których od jesieni do wiosny będzie zajmował np. sporą część garażu.
Meble rattanowe czy technorattanowe, jako alternatywa.
Technorattan jest nowoczesną odpowiedzią na potrzeby i oczekiwania współczesnego człowieka. Człowieka szukającego maksymalnie trwałych i funkcjonalnych rozwiązań, m.in. w kwestii zagospodarowywania przestrzeni tarasowej lub balkonowej. Technorattan to polietylenowe tworzywo sztuczne, które doskonale imituje naturalny rattan, ale zostało pozbawione jego wad. Syntetyczny rattan charakteryzuje się ponadprzeciętną trwałością i wytrzymałością, odpornością na wilgoć i zmienne warunki atmosferyczne (skrajne temperatury, opady, promieniowanie UV) oraz uszkodzenia mechaniczne. Meble do ogrodu z technorattanu nie wymagają chowania, ani przykrywania ich na zimę. Mogą bez ryzyka, przez cały rok, stać w altanie, na tarasie lub balkonie. Są bardzo łatwe do utrzymania w czystości i nie wymagają żadnych zabiegów konserwujących. Szeroki wybór produktów z technorattanu.
