Listopad to zwykle chłodny, wilgotny miesiąc. Dni stają się wtedy coraz krótsze, a słońce pojawia się na niebie tylko na kilka godzin. Mimo że taka aura nie zachęca do spędzania czasu na zewnątrz, to twój ogród ciągle potrzebuje troski. W tym miesiącu musisz przygotować go na zimę, zabezpieczyć niektóre rośliny przed chłodem i ostatni raz zebrać warzywa. Podpowiadamy, o czym właściciel ogrodu nie może zapomnieć w listopadzie!
Trawnik, oczko wodne i spadające liście
W listopadzie na twoim trawniku pojawi się kolorowy dywan. Nawet jeśli taki wystrój ogrodu przypadł ci do gustu, to niestety czeka cię grabienie liści. Nie mogą one pozostać na trawie, gdyż miałoby to fatalne skutki zarówno dla samych źdźbeł, jak i gleby. Pod szczelną warstwą mokrych liści może rozwijać się pleśń śniegowa. To najgroźniejsza choroba dla wszystkich rodzajów traw.
Jeśli jesień jest ciepła, to w listopadzie możesz po raz ostatni użyć kosiarki. Powinieneś też ją wyczyścić, nasmarować, aby była w jak najlepszy stanie, kiedy będziesz musiał zacząć kosić trawę wiosną.
Jeżeli przykryłeś oczko wodne siatką, to nie zapomnij o usuwaniu z niej opadłych liści. W przeciwnym razie szybko znajdą się one w wodzie i zaczną gnić.
Doglądaj krzewów i drzew owocowych
W listopadzie musisz czuwać nad swoimi drzewami owocowymi:
- gdy opadną z nich liście, przyjrzyj się, czy gałęzie nie są porażone przez choroby i czy nie znajdują się na nich gniazda szkodników;
- usuwaj liście i owoce opadłe z drzew – mogą one zacząć gnić i stać się źródłem groźnych dla ogrodowej zieleni chorób. Takie odpady możesz umieścić w kompostowniku i uzyskać cenny dla roślin kompost.
Młode drzewka i krzewy należy chronić również przed zającami, dla których są one łakomym kąskiem. W tym celu warto okryć je osłonką z plastiku i sprawdzić, czy w ogrodzeniu nie znajdują się dziury, szczeliny. Oprócz tego niektóre młode rośliny owocowe wymagają zabezpieczenia przed mrozem. Kopczyk z kory należy usypać wokół nasad pni lub łodyg:
- brzoskwini;
- moreli;
- orzecha włoskiego;
- jeżyny;
- winorośli.
Listopad to ostatnie zbiory warzyw
W listopadzie zbierzesz po raz ostatni: pietruszkę, marchew, selera, buraki, kapustę, kalafiora, brukselkę. Jeśli uprawiasz warzywa odporne na mróz, czyli np. jarmuż, pasternak, to mogą one ciągle rosnąć na grządkach.
Listopad w ogrodzie to doskonały moment, aby przygotować glebę pod kątem wiosennych upraw. Gdy zbierzesz ostatnie warzywa, oczyść ziemię z pozostałości roślin, chwastów, a następnie przekop ją. Możesz wtedy zasilić ją nawozami, aby wiosenne uprawy lepiej rosły. W tym celu warto:
- nawozić ją obornikiem i kompostem;
- zastosować nawóz z fosforowy lub potasowy.
W tym miesiącu kończy się również zwykle uprawa warzyw w szklarni i w tunelu foliowym. Dlatego, gdy już zbierzesz ostatnie warzywa, zajmij się porządkami. Przyjrzyj się, czy konstrukcja nie jest uszkodzona, czy jest stabilna i przeprowadź niezbędne naprawy.
Chroń przed mrozem rośliny ozdobne
Do ochrony roślin przed mrozem wykorzystaj agrowłókninę lub słomiane maty – stanowią one barierę dla chłodu, a jednocześnie przepuszczają powietrze.
Wybranym materiałem owiń krzewy, które źle znoszą niskie temperatury – różaneczniki, hortensje, róże pnące, magnolie. W ten sposób należy chronić przed chłodem także niektóre gatunki iglaste – np. cyprysiki, sośnice japońskie. Jeśli uprawiasz rośliny zimozielone, pamiętaj, że rosną one także zimą – dlatego w listopadzie ostatni raz obficie je podlej.
Jeśli w ziemi znajdują się cebulki tulipanów, narcyzów, hiacyntów, lilii, to również je musisz odpowiednio zabezpieczyć jeszcze przed nadejściem zimy. W miejscu, w którym zostały posadzone, ułóż warstwę kory, pociętej słomy, torfu.
Sprawdź też, czy na roślinach nie znajdują się przekwitłe kwiaty, zeschnięte liście. Przed zimą należy je usunąć – jeżeli są zdrowe, można je przeznaczyć na kompost.
W tym miesiącu twoim najważniejszym zadaniem jest przygotowanie roślin, gleby na zimę oraz usuwanie liści z trawnika – jeżeli się spiszesz, to wiosną możesz spodziewać się wokół domu zieleni i kwitnących kwiatów.
Sprawdź, co musisz wiedzieć:
Co zrobić, aby gleba była dobrze przygotowana na wiosnę?
Jeśli chcesz, aby ziemia była jeszcze lepiej przygotowana na wiosenną uprawę warzyw, pozostaw ją w tzw. ostrej skibie. Oznacza to, że po przekopaniu gleby, nie należy jej wyrównywać. Dzięki temu podłoże nasiąknie wodą, ziemia będzie żyzna, a żerujące w niej szkodniki zamarzną.
Jak postępować z rybami żyjącymi w oczku wodnym?
Jeżeli oczko wodne znajdujące się w twoim ogrodzie jest płytkie, ma niej niż 120 cm głębokości, zimą będą panowały w nim niekorzystne warunki dla ryb. Dlatego już w listopadzie należy je wyłowić i do wiosny hodować w akwarium.
Ryby żyjące w polskim klimacie należy trzymać w pomieszczeniu, w którym temperatura waha się od 5 do 10 °C. Gatunki tropikalne można hodować zimą w temperaturze pokojowej.
W listopadzie należy też radykalnie zmniejszyć częstotliwość karmienia ryb, które pozostały w oczku. Przechodzą one w zimowy letarg, dlatego pokarm trzeba podawać im co 2 tygodnie.
Jakie warzywa można wysiewać w listopadzie?
W tym miesiącu sieje się warzywa ozime – marchewkę, koper, pietruszkę. Nasiona będą pęcznieć zimą w glebie, dzięki czemu dojrzeją już wczesną wiosną.
Przeczytaj również artykuł : Rok w ogrodzie - miesiąc po miesiącu.