Hortiterapia to specjalny rodzaj terapii psychologicznej. Ma ona za zadanie ukoić nerwy i pobudzić nasze zmysły. Poleca się ją wielu ludziom, którzy nie radzą sobie z emocjami i myślami błądzącymi w głowie. Hortiterapia polecana jest zarówno dla dorosłych, jak i dla dzieci. Jak jednak działa i wygląda? Dowiedz się, dlaczego jest tak popularna oraz jak urządzić ogród terapeutyczny.
Czym jest hortiterapia?
Hortiterapia zwana jest również terapią ogrodniczą, hortikuloterapią oraz ogrodoterapią. Występuje pod wieloma nazwami, jednak każda z nich dotyczy podobnych założeń i zachowań. Zadaniem tego typu terapii jest wykorzystywanie kontaktu z przyrodą w celach leczenia stanów depresyjnych i lękowych. Hortiterapia wykorzystywana jest do leczenia dzieci i dorosłych. Ma ona na celu wyciszenie naszych myśli oraz poprawę skupienia. Taki rodzaj terapii chwalony jest ze względu na swoją skuteczność oraz sprawianie przyjemności i możliwości odpoczynku zarówno psychicznego, jak i fizycznego.
Na czym polega hortiterapia?
To, co wyjątkowo istotne, to sposób przechodzenia terapii ogrodowej. Można brać w niej udział czynnie, jak i biernie. Przede wszystkim poleca się wykonywanie czynności lekkich i przyjemnych. Najlepiej sprawdza się podlewanie roślin, pikowanie, podcinanie krzewów, sadzenie i wysiew nasion. Osoby podczas terapii bardzo często dodatkowo zajmują się koszeniem trawników czy zbieraniem owoców i warzyw, które samodzielnie wyhodowali. Taka terapia może polegać również na projektowaniu i planowaniu prac ogrodowych, co przyczynia się do poprawy skupienia, rozwoju umiejętności i odpowiedzialności. Zobacz artykuł: Planer ogrodowy – od czego zacząć planowanie ogrodu?
Czy hortiterapia działa? Jaki jest wpływie roślin na zdrowie?
Hortiterapia wykazuje pozytywne działanie na organizm na poziomie wielokierunkowym. Praca w ogrodzie przede wszystkim pozwala się zrelaksować, wyciszyć myśli oraz umożliwia skupienie się na wykonywanej czynności. Dodatkowo uczy odpowiedzialności i planowania, co jest bardzo potrzebne w codziennym życiu i w radzeniu sobie z problemami. Właśnie dlatego niezwykle często spotykana jest hortiterapia w przedszkolu czy w szkole.
Przeczytaj więcej o tym jak spędzać z dzieckiem czas w ogrodzie: Dziecko w ogrodzie. Jak uprawiać grządki i czym zająć dziecko w ogrodzie?
Do tego dochodzi możliwość obserwacji samodzielnie zasadzonych roślin oraz zbierania z nich plonów, dzięki czemu poprawia się pewność siebie i pojawia się uczucie spełnienia czy dobrze wykonanej pracy, które jest niezwykle ważne podczas terapii osób z zaburzeniami lękowymi czy z depresją. Jednak hortiterapia to nie tylko praca w ogrodzie, lecz także kontakt z naturą. Przebywanie z roślinami reguluje ciśnienie krwi, pozytywnie wpływa na funkcjonowanie serca, normalizuje oddech, redukuje stres oraz poprawia nastrój. Wykonywanie czynności w ogrodzie pozwalają dodatkowo poprawić kondycję, a często nawet sylwetkę, co również oddziałuje na osobę przechodzącą terapię. Bliskość z naturą uspokaja, dzięki czemu hortiterapia sprzyja poprawie samopoczucie – niezależnie od tego, czy osoba przechodząca terapię bierze czynny udział w pracach ogrodowych, czy podziwia piękno natury i obserwuje zmiany, zachodzące w roślinach, podziwiając ich rozwój.
Jak urządzić ogród terapeutyczny?
Zabierając się za tworzenie ogrodu terapeutycznego, należy pamiętać o tym, że zawsze jest to prawdziwa bajka dla zmysłów. Taki ogród wpływa na węch, wzrok, słuch, dotyk i smak, czyli na wszystko, co odczuwa człowiek i co działa na jego psychikę. Przestrzeń musi być tak zaprojektowana, aby poprawiać samopoczucie i zmniejszać stres. Jak to zrobić? Należy zadbać o odpowiednie rośliny oraz układ danego kawałka zieleni. W ogrodzie terapeutycznym powinny znaleźć się przede wszystkim:
- kolorowe i bogate krzewy ozdobne;
- proste w pielęgnacji warzywa i owoce;
- rośliny o ciekawych kształtach z obfitymi plonami;
- miejsca odpoczynku, np. hamaki, huśtawki czy leżaki ogrodowe;
- rośliny długokwitnące;
- owoce sezonowe;
- miejsca rekreacyjne i kulinarne, takie jak grill ogrodowy;
- kwiaty jadalne;
- ścieżki prowadzące pomiędzy konkretnymi miejscami w ogrodzie;
- budki dla ptaków czy też inne punkty dla zwierząt.
Należy pamiętać o tym, aby w ogrodzie terapeutycznym nie sadzić roślin, które mogłyby negatywnie wpłynąć na psychikę ludzi, np. kwiatów ciężkich w pielęgnacji. Przy nieudanej próbie hodowania takich roślin można byłoby jedynie wzmocnić stres i niechęć osoby, która ma problemy z nerwami, zaburzeniami lękowymi czy cierpi na depresję. Warto również pamiętać o tym, aby każdy w ogrodzie miał swoją prywatną przestrzeń, w której mógłby chwilę ochłonąć i odetchnąć. Musi być ona odizolowana od miejsca wspólnego, przy którym każdy może wspólnie spędzać czas.
Jaka jest rola ogrodów terapeutycznych w mieście?
Urban Gardening to popularny trend, który z roku na rok coraz lepiej się rozwija. Polega on na tworzeniu miejsc zieleni i roślinności w dużych miastach. Mogą one powstawać na balkonach, tarasach czy częściach wspólnych i publicznych, np. na terenie osiedli czy też parków. Coraz częściej w miastach widuje się specjalnie urządzone ogrody terapeutyczne, do których może przyjść każdy, aby nie tylko podziwiać piękno natury, lecz także popracować przy rabatkach. Takie rozwiązanie pomaga wielu osobom wyciszyć się po ciężkim dniu czy też ochłonąć po stresującej pracy.
Więcej o uprawianiu roślin w dużym mieście przeczytasz w artykule: Urban Gardening – jak zacząć przygodę z ogrodem w wielkim mieście?